Της Ασπασίας Λυκουργιώτη
Ο Χούλιο Μπλάνκο διοικεί το εργοστάσιο ζυγαριών που κληρονόμησε από τον πατέρα του με «κληρονομικό» χάρισμα. Δεν του αρκεί, όμως, η εξουσία που έχει πάνω στους υπαλλήλους του ως αφεντικό τους, αλλά θέλει να πετύχει και κάποιου είδους συναισθηματική εξουσία, γι’ αυτό επιμένει πως οι υπάλληλοί του -ανεξαρτήτως χρώματος- πρέπει να τον θεωρούν πατέρα. Βεβαίως, οι έγχρωμοι συχνά τον «ανακατεύουν» και το οιδιπόδειο μοιάζει «παράλογα» να είναι και το αγαπημένο σύνδρομο των νεαρών ασκούμενων γυναικών του εργοστασίου, οι οποίες υποχρεούνται συνήθως να αφήσουν την επιχείρηση κλαίγοντας.
Λες, όταν σηκώνεται από τα κρεβάτια των δωματίων που νοικιάζει για εκείνες, να θυμάται ότι είναι οικογενειάρχης; Αποκλείεται! Το μόνο που φαίνεται είναι ότι τίποτα απ’ όλα αυτά μέχρι στιγμής δεν φαίνονται. Ούτε οι ελαττωματικές ζυγαριές, ούτε τα απανωτά λάθη των συνεργατών του, ούτε πρωτίστως οι μέθοδοι που ο Μπλάνκο εφευρίσκει για να καλύπτει τις τρύπες. Περιμένει, άλλωστε, την επιτροπή αξιολόγησης και όλα πρέπει να είναι άψογα. Οι ζυγαριές Μπλάνκο θα πάρουν και φέτος το βραβείο ποιότητας, ακόμα και αν ο συνονόματος χρειαστεί να πατήσει επί «σκεπασμένων» πτωμάτων…
Είκοσι χρόνια μετά τις «Δευτέρες με λιακάδα», ο Φερνάντο Λεόν ντε Αρανόα νετάρει πια στο πρόσωπο του αφεντικού και όχι των εργατών, χρησιμοποιώντας και πάλι τον Χαβιέρ Μπαρδέμ σε μια «κόντρα» ερμηνεία. Η εκ φύσεως συμπαθητική φάτσα του Μπαρδέμ μάς βάζει επίτηδες δύσκολα και η αποστασιοποίηση, που εδώ επιτυγχάνεται μέσω της σατιρικής υπερβολής, είναι απαραίτητη για να μην καταλήξουμε να δούμε ανθρωπιστικά το αφεντικό μας. Ευτυχώς, ο Μπαρδέμ δίνει ρέστα αυτοϋπονόμευσης και ο Αρανόα γυρίζει μια αμερικανικού τύπου, γρήγορη και ανυποχώρητη σάτιρα που δεν κάνει καμία «ισπανική υποχώρηση» στην πολιτική και κοινωνική κριτική της. Τίποτα δεν πέφτει κάτω∙ ο καπιταλισμός ολοκληρώνεται χρησιμοποιώντας το ανόητο φασιστικό παρακράτος και τα βραβεία είναι η απαραίτητη στάχτη τόσο για τα δικά μας μάτια όσο και για τα μάτια του τέλειου αφεντικού μας, που προτιμάει να κοιτάζει αυτά απ’ τους καθρέφτες. ⊡