Κ
Ρ
Ι
Τ
Ι
Κ
Η
Της Αθηνάς Μαρκοπούλου
Το 2022, αληθινές και ψεύτικες εστεμμένες γιόρτασαν και πέθαναν, σάρωσαν τα βραβεία, ήταν καλές στον ρόλο τους, έμοιαζαν με πραγματικές ή έμοιαζαν με καρικατούρες και καταευχαρίστησαν ή απογοήτευσαν το κοινό τους. Στην τελευταία σεζόν του «The Crown», η πριγκίπισσα είναι τόσο καλή στον ρόλο της, που έμοιαζε με την αληθινή. Στο «Spencer», τα κοστούμια της Diana ήταν τόσο καλά μελετημένα, ώστε να κατακλυστεί το Ίντερνετ από άρθρα με τίτλους όπως «Hollywood vs
History» ή «Movie vs Real life differences». Στα σχόλια κάτω από τις κριτικές, το κοινό φάνηκε ευχαριστημένο για το «νταϊανο-φιλικό» περιβάλλον της ταινίας, αλλά παραδέχτηκε
την αμηχανία του μπροστά στη σύγχυση της πραγματικότητας με τη μυθοπλασία. Οι απεικονίσεις εστεμμένων δεν αφορούσαν, όμως, μόνο τη βρετανική οικογένεια και τις τεθλιμμένες της κόρες. Τη τιμητική της είχε και το alter ego της Diana από τον 19ο αιώνα, η αυτοκράτειρα Sissi.
Γι’ αυτήν γράφτηκε πως μοιάζει πιο αληθινή στη σειρά του 2021 παρά στην ταινία του 1955. Ενώ το «Corsage» καταδικάστηκε εν πολλοίς από το Ίντερνετ λόγω αναχρονισμών και ιστορικών ανακριβειών.
Για τις ομοιότητες της Sissi με την Diana υπάρχουν άρθρα, reddit και βίντεο στο ΥouΤube: Και τις δύο δεν τις χωράνε τα ρούχα τους (μεταφορικά στη μια περίπτωση, μεταφορικά και κυριολεκτικά στην άλλη), πάσχουν από διατροφικές διαταραχές, ασφυκτιούν στο χριστουγεννιάτικο οικογενειακό τραπέζι, ασφυκτιούν με τους συζύγους τους, οφείλουν να κάνουν απογόνους, έχουν εραστές και ερωτεύονται γυναίκες, έχουν τάσεις φυγής. Δεν μοιάζουν, όμως, μόνο μεταξύ τους. Όποια δεν χωράει στα ρούχα της και σιχαίνεται το φαΐ της, όποια θέλει να φύγει από το οικογενειακό τραπέζι και να παρατήσει τον σύζυγο και τη ζωή της, να σηκώσει το χέρι. Αν οι σκηνοθέτες δεν είχαν στοιχηματίσει πως έτσι νιώθεις κι εσύ, αγαπητή τηλεθεάτρια, ίσως αυτές οι ταινίες να μην είχαν γίνει ή να μην είχαν γίνει έτσι.
Κι όμως, το Ίντερνετ δεν ασχολείται με το over-identification της γυναίκας της διπλανής πόρτας με τα προβλήματα της αυτοκράτειρας. Αντ’ αυτού, ασχολείται με την πιστότητα στα ιστορικά γεγονότα… Απωθεί το πραγματικό θέμα και προσποιείται πως ξεχνά ότι στο σινεμά, όπως και στο όνειρο, η πιστότητα στην πραγματικότητα είναι κόλπο. Οι κινηματογραφικές αναπαραστάσεις των Larrain και Kreutzer δεν προσπαθούν καν να είναι αληθοφανείς.
Αντιθέτως, επιδιώκουν πάντα να επισημαίνουν τις ομοιότητές τους με ένα κακό όνειρο παρά με την πραγματικότητα. Η Diana τρώει πέρλες και ξερνάει και η Sissi κάνει κωλοδάχτυλο. Τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα και μετά, τουλάχιστον, δηλαδή, από την εποχή της Sissi, η έννοια της
διασημότητας πήρε τη νεωτερική της σημασία. Το διάσημο πρόσωπο, όπως και η εμμονή του κοινού με τα ρούχα του, με την τροφή του και με τους έρωτές του, άρχισε να τροφοδοτείται από τις εφημερίδες, οι οποίες έγιναν μέσο μαζικής επικοινωνίας και κατανάλωσης, ακριβώς την περίοδο κατά την οποία η Sissi μεσουρανούσε και άλλαζε χτενίσματα για να ευχαριστήσει το κοινό της. Οι απεικονίσεις των διάσημων προσώπων, και πολύ συχνά των εστεμμένων γυναικών, έγιναν συλλογικές φαντασιώσεις. Υπάρχει, λοιπόν, τουλάχιστον ακόμα ένα σημείο στο οποίο συγκλίνουν η αυτοκράτειρα με την πριγκίπισσα: η Sissi είναι ένα πρόσωπο χάρτινο, όσο και η Diana γυάλινο.
Ο Pablo Larrain βάζει τη Diana να φάει τις πέρλες της για να μας βεβαιώσει πως η σκηνή είναι φανταστική. Ενώ στο «Corsage», ήδη στα πρώτα πέντε λεπτά της ταινίας, έχουμε ακούσει κάποιον να παραδέχεται στη Sissi πως οι απεικονίσεις της στις εφημερίδες της Βιέννης έχουν καταστήσει τη μεγαλειότητά της «φάντασμα» ή «φαντασίωση» (phantom), κι έχουμε δει το βλέμμα της Vicky Krieps να κοιτάζει κατευθείαν στον φακό, διαπερνώντας την οθόνη και κοιτάζοντάς μας απευθείας στα μάτια.
Είσαι, λοιπόν, εσύ στην άλλη πλευρά της οθόνης, στο βάθος της σκοτεινής αίθουσας, κοιμάσαι και ονειρεύεσαι. Φάε το φαγητό σου, βάλε τα ρούχα σου, κάνε παιδιά στον άντρα σου, ευχήσου στη θεία. Το απόγευμα στην ψυχανάλυση, στην ερώτηση περί ονείρων, πες πως ονειρεύτηκες
ότι ήσουν βασίλισσα.
//18
